Feragat Beyanı

ISO/IEC 17025 standardında “feragat beyanı” (disclaimer), laboratuvarın yaptığı bir işlemin, ölçümün veya raporlama sonucunun kapsamı dışındaki yönlerinden sorumlu tutulmaması için düzenlenen bir açıklamadır. Bu beyan, genellikle laboratuvarın kontrolü dışında olan durumlar, müşteri taleplerindeki kısıtlamalar veya geçerli yöntemlerin uygulanmadığı özel istekler gibi hallerde kullanılır.

---

Feragat beyanı, laboratuvarın belirli bir test veya kalibrasyon sonucuna ilişkin olarak:

• Tüm geçerli gereklilikleri sağlayamadığını,

• Sadece belirli koşullarda test yaptığını,

• Veya sonuçların belirli sınırlamalarla geçerli olduğunu
  belirten resmî bir yazılı nottur.

Amaç: Laboratuvarın tarafsızlığını ve doğruluğunu korumak, aynı zamanda sorumluluk alanını netleştirmektir.

---

Hangi Koşullarda Laboratuvar Feragat Beyanı İster?

Laboratuvar, aşağıdaki durumlarda feragat beyanı hazırlayabilir veya müşteriden ister:

1. Müşteri standarda uygun olmayan bir yöntem talep ettiğinde
   → Örnek: Müşteri, validasyonu yapılmamış bir test metodunu isterse.
    

2. Numunenin uygun olmaması
   → Numune kirli, yetersiz, yanlış paketlenmiş veya uygun olmayan koşullarda gönderilmişse.
    

3. Kapsam dışı testler yapıldığında
   → Laboratuvar akreditasyon kapsamı dışında kalan bir testi gerçekleştirirse.
    

4. Eksik bilgi veya müşteri tarafından sağlanan belirsiz talimatlar
   → Analiz koşulları veya sonuç yorumlaması net değilse.
    

5. Laboratuvarın kontrolü dışında olan koşullar
   → Nakliye süresi, numune bozulması, cihaz arızası vb.

---

ISO 17025’e Göre Dayanak

Feragat beyanı doğrudan isim olarak standardın içinde geçmez, ancak aşağıdaki maddelere dayandırılır:

• Madde 7.1.3 – Müşteri taleplerinin, yöntemlerin ve sonuçların açık şekilde kararlaştırılması.

• Madde 7.1.5 – Müşteriyle yapılan değişikliklerin ve kısıtlamaların belgelenmesi.

• Madde 7.8.2.1 – Rapor içeriğinde laboratuvarın uygun gördüğü ek bilgilerin (örneğin feragat notlarının) belirtilmesi.

• Madde 4.1.5 ve 8.6 – Tarafsızlık ve risk yönetimi; yanlış anlaşılabilecek sonuçlar konusunda önleyici açıklama yapılması.